o świętym Marcinie po poznańsku

ŚWIYNTY MORCIN
Downo, downo tymu, wew czwortym wieku naszyj ery, chorobnie dalecharno – za górami, za lasami, za pińcióma jynziorami – wew Sabarii, wew rzymski prowincji co jóm pozywali Panonia, sie urodziuł gzubek. Taki fajn chłopyszek, nie. I tej, łod razu buło widać, że to jes fifny szczón! Że na wszysko nojdnie jakijś specjalny knyf, co by to nie buło. I że jest lepsiejszy łod swoji matki i łojca. A to ci byli lepsi ludzie, tej! Łojciec buł trybunym, nie! I tyn łojciec doł tymu gzubkowi na imie Morcin, co miało znaczyć, że ón, tyn gzubek, jes waleczny jak sóm rzymski bóg włejny Mars i należy dó Marsa. Bo tyn jegó łejciec chcioł, żeby Morcin, doł sie za żołniyrza. Ale zaczym mioł możność gó dać wojska, to Morcin już jag mioł dziesińć lot zostoł katechumenym (znaczy sie zaczół przygotowywać do krztu), ale sie łokścić ni móg, bo sie tyn jegó łejciec nie chcioł zgodzić. Nie kozoł mu sie kścić ażeby! Morcin ze chrztu nie zrezygnowoł, ale to buł szczón usuchany – nie jag dzisiej wiara wew gemaji, co ji sie zdaje, że szyskie rozumy zeżarła! – i jag mioł pietnoście lot, to poszed do wojska, tag jag fcioł łojciec. I zostoł rzymskim legionistóm. Buł dobrym żołniyrzym, bo ón mioł do szyskiygo fif. Jag mioł siydymnaście lot to złożuł żołniyrskóm przysiynge. Bo już buł dorosły i móg iś na włejne. Bo sie wtedy zostawało dorosłym jak sie miało siydymnaście lot, a nie jag dzisiej – ochnaście. I zes tym rzymskiym włeskiym, nie, to ci zaś zaczón jyżdżać po świecie. I tej, jedyn roz, w 338 roku to ci zajachoł do miasta Amiens wew Galii. Akurat ci buła zima i ón jachoł na kóniu ko tegó miasta i, tej, zoboczuł cołkim skarpniyntegó zez zimna dalasioka (znaczy sie zmarzniętego żebraka, nie). I tej, o małe co by tyn dalasiok kojtnół łod mrozu. Sie Morcinowi zrobiło mu się gó żol. Tej, sztopnół śrupa. Zloz na zimie. Zeblyk ze sie swój mantel. (Znaczy sie płaszcz.) Chwyciuł gó wew jednóm pazure, a wew drugóm wzion miecz i przechajtnół tyn mantel na pó tag ino roz. I oddoł jedne pó swojygo mantela, wiara godo, że to buło te wiynksze pó, tymu dalasiokowi. Sóm sie zaś obakutoł tóm drugóm półowóm mantela, wkrachlół sie na śrupa i pojachoł dali.
Jachoł, jachoł, jachoł oż zajachoł dó swoi kwatery. Cóś se tam spucnół na kolacjum – bo już buł wieczór – i se zaroz po tym wyr zrobiuł, bo gó zaczón marek dusić (znaczy spać mu sie zachciało). I jag nynoł, to mu sie na śpiku pokozoł sóm Pón Jezus. I tyn Pón Jezus jymu na tym śpiku tag godoł: – Łejery, ale żym zmorz, tej! Ale tyż żym skarp, nie. Cołki żym przekarknół! Jagbyś ty mie tóm półówkóm mantela nie obakutoł, to jo już bym buł fertig jag nic! A tam sie jeszczyk zleciaa wuchta aniołów. I tyn Pón Jezus tag godoł dó tych aniołów, tej: "Ady wej, jag mie tyż tyn Morcin katechumen przyoblyk!" Wej, ale tyż fajn mantel. nie! No. Doł mi, wiara, wiynksze pó mantela! Ady wej!…
A aniołóm sie to widziało i óne tag godały: "Ja, ja! Ale ci tyż fajn mantel! Cheba gabardinowy!" – godo jedyn.
– Ale dzie gabardinowy! To ci bydzie flausz! – godo drugi.
– Aaa tam – nie gabardinowy ani nie zez flauszu ino wołnianny! – To jes wołna jag nic!
I sie zaczły kócić. Oż sie Pón Jezus na niych żdrzaźniuł: "Zamknijcie te kalafy! Nie o to sie rozchodzi czy gabardinowy, czy wołnianny, ale o to, że doł!". I pewnie by Pón Jezus doł tym aniołóm jeszczy wiynkszy oremus, ale sie Morcin łóbudziuł. I wtedy Morcin powiedzioł so: Halt! Ni ma da. Jo sie podobóm Panu Jezusowi i jo sie musze łokścić. I sie łokściuł. To buło na Wielkanoc wew 339 roku. I łod tego czasu patrzoł ino jag by tu śwignóńć (znaczy porzucić) wojskowóm służbe i służyć Panu Bogu oraz ludziom, a nie jakiymuś tam Marsowi. Ale to nie buło tag ajnfach! Okazja do tegó sie nadarzuła dopiyro łosiymnaście lot późni: wew 356 roku jak pojachoł zez cezarym Julianym na wyprawe wojynnóm do Galii przeciwko Germanóm. Sie szyscy szykowali na luchanie. Ojszczyli miecze i tag dali… Na drugi dziń miaa być bitwa zez Germanami. Ale ci tyż tako wielgo kalaraja, jag nie wiym! I żeby sie żołniyrzóm barzyj fciało luchać zes tymi Szkiebrami, to jym dawali dubeltowy żołd – znaczy dwa razy tyle bejmów, co normalnie, nie. I wtedy Morcin godo, że tag i tak. Że ón jes krześcijninym, nie. I żeby jymu tych dubeltowych bejmów nie dawać, ino żeby jegó już zez wojska zwolnić. I że ón sie luchoł nie byńdzie, bo ón nikogusińko już zaciukać nie fce. I fajrant! Bo wiara jak sie urodzi, to se już niech żyje, a nie żeby jóm wyrychtowywać na drugi świat i to jeszczyk tylocharno! Bo sie wtedy na tóm kalaraje zjachało wiary jak narodu!
I tedy sie normalnie narobiuło, tej! Wiara zaczyła na niegó drzeć kalfy: – Tej, ty żeś sie cheba zez gupiym bez ściane macoł ty szplinie jedyn?!… Jutro tako wielgo kalaraja bydzie zes Szkiebrami, a tyn pierun jaśnisty mo fefry i patrzy zgolić. Sie nie luchać. Łejeryniu Kłochany Świynty, tag ni może być! I fcieli gó zaroz za to do kiby zamknóńć. Bo chto to widzioł takie cóś! Że szysko wiara sie idzie luchać, jak Mars koże, a jedyn żołniyrz-bojónczka nie fce iś! No poruta jag diaski do całygó wojska, nie! No.
Ale Morcin tedy tag dó niych godo: Jo nie jezdym bojónczka i fefrów ni móm. Jo zaro jutro raniutko moge iś wew piyrszym szeregu do boju, przez miecza i zbroi, aby zes samym krzyżym wew pazurze. Bo jo jezdem krześcijanin i jo fefry móm aby przed Bogiym! I jo już zabijoł drugi wiary nie bynde, ażeby! I, tej, ón by poszed, i nie wiada, co by buło, ale Szkiebry na drugi dziń same powiedziały, że óne sie już luchać ze nikym nie fcóm i kalaraja jes odwołano. Tej, chtó wiy, czy nie aby dlategó, że sie chorobniki dowiedziały, że Morcin na niych zez krzyżym wyleci! I miały sie fefry na niegó śwignóńć. Chto wiy?…
No to jak już kalaraja buła odwołano i Szkiebry wróciuły dó sie, a wojsko rzymskie tyż już mogło iś nazod do chaty. To Morcina już nik nie fcioł na siułe wew wojsku trzymać i gó zwolnili. Jag gó ino zwolnili, nie. To ón nic ino zaroz pojachoł dó swojygo łocja i swłoji matki. I zaroz jych tyż na wiare krześcijańskóm nawróciuł i sie okścili.
Zaś pojachoł dó znowyk do miasta Poitiers wew Galii. I tam wew tym Poitierze buł biskupym św. Hilary. I tymu św. Hilarymu sie Morcin od razu spodoboł i by gó przyjón jak króla. Ale Morcin nie fcioł nidz wiency ino być pustelnikiym. To św. Hilary doł mu pustelnie wew Ligugé. To buło wew 360 roku, jak św. Morcin zamieszkoł wew ty pustelni jeszczy zes kilkóma drugiymi pustelnikami. Tam bez jedynoście lot sie św. Morcin umartwioł i modluł do Pana Boga.
A jak wew 371 umar św. Hilary, to wiara od razu fciaa św. Morcina zrobić biskupym. Bo chto jag nie ón! Ale św. Morcin nie fcioł żodnych zaszczytów i sie, tej, schowoł, jag gó wiara szukaa, żeby gó zrobić tym biskupym. I by gó, tej, nie znojdli, żeby nie gynsi, co tyż fciały, żeby św. Morcin zostoł biskupym i zaczły gyngać i tym gynanim pokozały, dzie sie św. Morcin schowoł i tedy już – ni ma da – ón już musioł zostać tym biskupym. To buło 4 lipca 371 roku. Od tegó czasu gynś, nazywano gynsióm świyntomarcińskóm, jest atrybutym św. Morcina i jest na łobrazach malowano razym zez św. Morcinym.
Biskup św. Morcin bez długie lata służył Bogu i ludziom. Łón, tyn Świynty Morcin buł ciyngiym skrómy. Nawet jag gó wiara wybrała na biskupa, to sie nie rozrucoł (znaczy nie żył rozrzutnie) i odrzucał wszelkie bogactwo. Specjalnie zakłodoł na sie włosiennice, żeby sie umartwiać. I siedzioł u sie wew katedrze i nie czekoł oż chtóś dó niegó przyjdzie, ino sóm wychodziuł do wiary i z nióm godoł, żeby sie dowiedzieć co i jak. Zawsze kożdymu pómóg. Buł biskupym bez 25 lot. Umar 8 listopada 397 roku, a jego pogrzeb odbył sie 11 listopada i dlatego 11 listopada co rok obchodzimy Święto Morcina. Sława i kult Świyntygo Morcina szybko objęła dużą część Europy.
– Kościół Świyntego Morcina i osada Świynty Morcin powstały ku jego czci także na terenie, na którym obecnie jes Poznań. Mijały wieki i w 1891 roku wew kościele Świyntygo Morcina proboszcz, ksiundz Jan Lewicki łopowiadoł o Świyntym Morcinie. Kozoł, go naśladować i tag jag ón pomagać zdalasiały wiarze (znaczy biydnym). Wtynczos wew kościel buł tyż Jan Menzel czeladnik zez pobliski cukierni. Słuchoł tego, co ksiundz godoł o tym, jak Świynty Morcin pómogoł zdalasiały wiarze. Tyn czeladnik chcioł tak samo zrobić coś lo drugi wiary (znaczy dla innych ludzi), ale nie wiedzioł, co mo zrobić. I tej, na wieczór zaczón go marek dusić i mioł sen. Wew tym śnie usłyszoł stukot kopyt i zoboczuł Świyntygo Morcina na biołym kóniu. Świynty Morcin jegó nie widzioł, ale zoboczuł gó jegó kóń i się spłoszył, i zgubił podkowę, tej. Jak ino tyn czeladnik zoboczuł te podkowe, nie. To łod razu wiedzioł, co mo zrobić, tej. Jak sie ino na rano łobudziuł, to zaroz poleciooł dó cukierni i upiek słodkie (pamiyntocie, wiara, że słodkie to jes ciasto, nie). To słodkie miało taki samiuchny kształt jak ta podkowa, łod tegó kónia, nie. To były piyrsze rogale świyntomarcińskie! I tyn czeladnik, Jan Menzel, rozdoł biydnym te rogale, żeby mieli co dobrygo do spucniyńcio (znaczy do zjedzenia). Wtedy powstała tradycja, żeby biedni dostawali rogale za darmo. Ale ta wiara co mo bejmy (ci ludzie, którzy mają pieniądze), powinła za rogale zapłacić.

Waldemar Wierzba (https://www.facebook.com/gwarapoznan/posts/808731389230141:0)

Dla tych, którzy nie zrozumieli, albo nie chciało im się czytać;D

Ja znam tak: Żołnierz Marcin okrył przemarzniętego biedaka połową swojego płaszczaprzyśnił mu się Pan Jezus,że to On był tym biedakiemPoznański piekarz słyszał opowieść o Św.Marcinie i też chciał zrobić coś dobrego, ale nie miał pomysłu.Nocą przyśnił mu się Św.Marcin w pięknej zbroi na białym koniu. Uśmiechnął się bez słowa i odjechał, a na śniegu została podkowa.A piekarz całą noc piekł słodkie ciastka w kształcie podkowy, by w dniu odpustu Św.Marcina rozdawać je ubogim.I dlatego w Poznaniu 11 listopada mamy podwójne Święto -Odzyskania Niepodległości i Św.Marcina.Po mszy świętej wyrusza barwny korowód z kościoła pod zamek cesarski, gdzie prezydent Poznania przekazuje klucze do miasta świętemu Marcinowi. Aż do wieczora odbywają się różnorodne pokazy i występy:D

i jeszcze to mi w duszy gra